ભારત સરકારે ભૂતકાળમાં ચોખાની નિકાસને લઈને મોટો નિર્ણય લીધો છે. આ હેઠળ કેન્દ્રએ બાસમતી ચોખા સિવાય તમામ પ્રકારના કાચા ચોખાની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આગામી તહેવારોની સિઝન દરમિયાન સ્થાનિક માંગમાં વધારા અને છૂટક કિંમતો પર નિયંત્રણને ધ્યાનમાં રાખીને આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આ પ્રતિબંધની મોટી અસર અમેરિકી બજારોમાં જોવા મળી રહી છે અને સુપરમાર્કેટમાં ચોખા ખરીદવા લોકોનો ધસારો જોવા મળી રહ્યો છે.
ખાદ્ય મંત્રાલય દ્વારા ગયા અઠવાડિયે જાહેર કરવામાં આવેલા નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે, બાસમતી ચોખા અને તમામ પ્રકારના ઉસના ચોખાની નિકાસ નીતિમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી. એટલે કે માત્ર નોન-બાસમતી કાચા ચોખાની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. જોકે ભારતમાંથી બાસમતી ચોખાની મોટા પાયે નિકાસ થાય છે. નોન-બાસમતી ચોખાના સ્થાનિક ભાવમાં થયેલા વધારાને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો નિર્ણય કર્યો છે. આ પછી અમેરિકામાં ચોખા ખરીદવા માટે સર્જાયેલી અરાજકતાનો વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થઈ રહ્યો છે.સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થઈ રહેલા શોપિંગના વીડિયો અને તસવીરો જોઈને ભારત દ્વારા ચોખાની નિકાસ પરના પ્રતિબંધની અસરનો અંદાજ લગાવી શકાય છે. સ્થાનિક લોકો ત્યાંના સ્ટોરના વીડિયો ટ્વિટર પર શેર કરી રહ્યા છે. આ સાથે જોડાયેલા અહેવાલોમાં તો એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે, લોકો રજાઓ લઈને ચોખા ખરીદવા માટે કતારમાં ઉભા છે. દરેક વ્યક્તિ સ્ટોરની અંદર ચોખાના 10-10 પેકેટ ખરીદતો જોવા મળે છે. અહીં 9 કિલો ચોખાનું પેકેટ $27 (રૂ. 2215)માં વેચાઈ રહ્યું છે.સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થઈ રહેલા વીડિયો અને તસવીરોમાં કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે, સુપર માર્કેટની બહાર લોકોને ચોખા ખરીદવા માટે લાંબી કતારોમાં ઉભા રહેવાની ફરજ પડી રહી છે. નોંધપાત્ર રીતે ભારતીય મૂળના લોકો મોટા પાયે અમેરિકામાં રહે છે અને ચોખા તેમના રોજિંદા ખોરાકનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે.અમેરિકામાં ભારતમાંથી નિકાસ થતા ચોખાનો ભારે વપરાશ થાય છે અને ભારતના ચોખા પ્રતિબંધના નિર્ણયને કારણે ત્યાં આવી સ્થિતિ સર્જાઈ છે. એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે સ્ટોર્સ પર આ ભીડને જોતા, ઘણી જગ્યાએ ચોખા ઊંચા અને મનસ્વી ભાવે વેચવામાં આવી રહ્યા છે. દેશમાંથી નિકાસ થતા કુલ ચોખામાં નોન-બાસમતી સફેદ ચોખાનો હિસ્સો લગભગ 25 ટકા છે, જે આ 5 દેશોમાં ભારતમાંથી સૌથી વધુ નિકાસ છે.
So it begins. India has banned some rice exports and now people are panic buying up rice. pic.twitter.com/ujpm66ER3n
— Ian Miles Cheong (@stillgray) July 23, 2023